المراثی الحسینیّة ومضامینُها فی دیوان الشریف المرتضی

نویسندگان

محمود شکیب

محمّد اسمعیل زاده

چکیده

أبوالقاسم علیّ بن أبی أحمد الحسین ( 355هـ - 436هـ ) المشهور بالشریف المرتضی من کبار فقهاء الشیعة الإمامیّة کان مُتَوحِّداً فی عُلومٍ کثیرةٍ مثل علم الکلام والفقه وأصول الفقه والأدب والنّحو والشعر ومعانی الشعر واللّغة. ماکان یطمح بالخلافة والمناصب الحکومیّه، نلقاه مَصروفاً عن هذا المطمع مشغولاً بالعلم والتدریس والتألیف بینَما کان أخُوه الشریفُ الرَّضی طَمُوحاً لنیل الخلافة. تَولَّی المرتضی نقابةَ الطالبیین وإمارةَ الحجّ والنظر فی المظالم بعدَ أخیه الرّضی اضطِراراً. کان المرتضی فصیحَ اللّسان منذُ طفولته مطبوعاً علی الشعر فقاله صَبیّاً ویُعدّ شعره مرآة صادقة للعـصرالّذی کان یحیاه. و بما انّه کان ذا ثَراء عریضٍ و سعة فی العیش فلم یکن یستجدی بشعره .     الشریف المرتضی شاعرٌ فحلٌ لکنّه لم یحظَ فی الشعر بمثل شهرة أخیه الشریف الرضی ولعلّ ذلک یرجع الی حسّاده وخصومه. رثی الشریف المرتضی جدَّه سیّدَ الشهداء الإمامَ الحسین (ع) بأربع عشرة قصیدةً تضمّ ستمائة وستّة وتسعین بیتاً. لقد دافع المرتضی فی هذه المراثی المؤلمة المُبکیة  الّتی کان ینظمها عادةً فی یوم عاشوراء عن مبادئ الفکرالشیعی والتزم بالشیعة والتشیّع . تتناول هذه المراثی موضوعاتٍ کثیرةً نضع أهمَّها بینَ أیدی القرّاء بشَـکلٍ مُوجَزٍ . وجَدیرٌ بالذّکر أنَّ لدراسة هذه المضامین أهمیةً خاصّةً لأنَّ الشریف المرتضی کان فقیه الشیعة الإمامیة الأکبر و سیتبیّن خلال هذه المقالة المتواضعة کیف رَثَی الشریفُ المرتضی الإمامَ الحسین (ع) وأصحابه الکرام وکیف هَجا بنی أمیة والّذین ظلموا آل البیت علیهم السّلام وما هی الحقائق أو الأحداث الّتی وضع الشاعرالنقـط علی حروفها وما هی العِبَـر الّتی یضعها بین أیدینا لنطبّـقها علی واقعنا المعاش .

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

الشریف الرضی.الاغراض و الفنیة فی شعره

قرن چهارم هجری ، عصر درخشش ادبیات عربی است، در این دوره شاعران و نویسندگان بزرگی نظیرمتنبی، ابوالعلاء معری، ابوتمام و شریف رضی و ... ظهورکرده اند. از شخصیت های طراز اول این دوره، شریف رضی، شاعر و عالم و ادیب گرانقدر شیعه می باشد و آثار ادبی به یادگار مانده از وی کم نظیر است و به واسطه ویژگی های منحصر به فرد علمی و اخلاقی وی، آثارش تابلویی تمام نمای شخصیت برجسته اوست که سرشار از مفاهیم عالی انسا...

متن کامل

الإلتزام الدینی فی شعر الشریف الرضی

یعتبر الشریف الرضی، إضافة إلی کونه رجل دین بارزا و شخصیة اجتماعیة مرموقة، شاعراً من الطراز الأوّل. وحریّ به أن یقرن بأعظم شعراء العصر العباسی الثانی کأبی تمام والبحتری والمتنبی. أما أهمّ ما یمیز شعر الشریف عن شعر أقرانه فهو الإلتزام الدینی الذی یکاد یطبع جمیع ق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها

ISSN 23456361

دوره 5

شماره 12 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023